Δευτέρα 19 Αυγούστου 2013

Το Πανεπιστήμιο ως ζωτικό στοιχείο μέσα στην πόλη



Η απομάκρυνση της Αρχιτεκτονικής Σχολής από τη Χαλέπα, ταυτόχρονα με την προωθούμενη επιχειρηματική εκμετάλλευση του κτηρίου της πρώην Γαλλικής από τη διοίκηση του Ιδρύματος, εντάσσεται σε μία σειρά πολιτικών κατευθύνσεων των τελευταίων δεκαετιών για την παιδεία. Αφενός, τα πανεπιστήμια απομακρύνονται από τα κέντρα των πόλεων και αφετέρου ενισχύονται τα επιχειρηματικά κριτήρια λειτουργίας τους εις βάρος των κοινωνικών αναγκών.

Η άμεση επαφή της πανεπιστημιακής κοινότητας με την πόλη, συμβάλλει στο να αφουγκράζεται τις ανάγκες και τα προβλήματα της κοινωνίας, δίνοντας τη δυνατότητα να αποκτήσει η έρευνα κοινωνική στόχευση. Για να γίνει όμως αυτό είναι απαραίτητο οι συνθήκες και οι ρυθμοί σπουδών να ανταποκρίνονται στις ανάγκες μας, επιτρέποντας μας την επαφή με ευρύτερα κοινωνικά ζητήματα. Συγχρόνως, οι πολιτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες που αναδεικνύονται εντός του πανεπιστημίου μπορούν να αλληλεπιδρούν με την πόλη και να την τροφοδοτούν με αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά. Αυτό εκφράζεται και χωρικά με τη λειτουργία των χώρων των ιδρυμάτων ως συνέχεια της πόλης και τη χρήση τους ακόμη κι από όσους δε σχετίζονται άμεσα με αυτά. Ανάλογα, ακόμη κι εκείνοι που εργάζονται και φοιτούν, δεν περιορίζονται σε ένα απομονωμένο και τεχνοκρατικό περιβάλλον αχανών διαστάσεων (πολυτεχνειούπολη), αλλά κινούνται σ' ένα χώρο ανθρώπινης κλίμακας.

Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο σύνδεσης του πανεπιστημίου με την κοινωνία αποτελεί η ανάπτυξη πολιτικών διεργασιών. Οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται, είναι αναπόσπαστο κομμάτι των συνολικών αναδιαρθρώσεων που εφαρμόζονται με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πλήττουν το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας. Έτσι, οι ίδιοι οι φοιτητές δεν μπορούν να θεωρηθούν ως κάτι διαφορετικό από την υπόλοιπη νεολαία και συνολικότερα τον κόσμο της δουλειάς και της ανεργίας ως προς το χρέος αυτών να παλεύουν για τις ανάγκες τους. Γι' αυτό και οποιοσδήποτε εργατικός αγώνας ξεσπά μπορεί να τροφοδοτηθεί από τη μαζικότητα και τη ζωντάνια του φοιτητικού κινήματος, αλλά και αντίστροφα να ενισχύσει τις μάχες της σπουδάζουσας νεολαίας, προκειμένου να ενισχυθεί η πάλη ενάντια στην επίθεση που δέχεται ο λαός.

Η αλληλεπίδραση αυτή του πανεπιστημίου με την πόλη εκφράστηκε στην Ελλάδα με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου το '73 όπου μια σειρά λαϊκών αιτημάτων κατά του καθεστώτος των Συνταγματαρχών αναδείχτηκε μέσα από τις φοιτητικές κινητοποιήσεις παίρνοντας αργότερα παλλαϊκές διαστάσεις. Με το φόβο ότι η σπουδάζουσα νεολαία έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει κάτι αντίστοιχο και να φέρει κυβερνήσεις και καθεστώτα σε ρευστή κατάσταση, εκείνη την περίοδο άρχισαν να τίθενται σε εφαρμογή σχέδια χρόνων για απομάκρυνση των πανεπιστημίων από το κέντρο των πόλεων (π.χ. campus Ζωγράφου).

Στα Χανιά, αξιοσημείωτη ήταν η χρήση του κτηρίου Παπαδοπέτρου στην οδό Τζανακάκη, ως κέντρο αγώνα από τους φοιτητές την περίοδο των μεγάλων κινητοποιήσεων ενάντια στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις το 2006-07, που προωθούσαν την κατάργηση της δωρεάν παιδείας και του πανεπιστημιακού ασύλου. Το κτήριο στη συνέχεια λειτούργησε ως χώρος όπου συντελούταν μια πληθώρα πολιτιστικών και πολιτικών δραστηριοτήτων, που κατάφεραν να αποτελέσουν ζωτικό κομμάτι της χανιώτικης κοινωνίας. Αντίστοιχα, στο κτήριο της Αρχιτεκτονικής Σχολής στη Χαλέπα, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται εκδηλώσεις, φεστιβάλ και άλλες δραστηριότητες που ανοίγουν το πανεπιστήμιο στην πόλη.

Για τους φοιτητές των αρχιτεκτονικών σχολών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να βρίσκονται σε άμεση επαφή με τον αστικό ιστό και τους κατοίκους της πόλης, αφού αυτό αποτελεί το βασικό αντικείμενο των σπουδών τους. Ο κοινωνικός ρόλος του αρχιτέκτονα επιβάλλει την ενεργή του εμπλοκή στο χώρο της πόλης και στον τρόπο που εξελίσσεται η καθημερινότητα μέσα σε αυτή, γι αυτό και οι εκπαιδευτικές διαδικασίες οφείλουν να συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Η παρουσία του πανεπιστημίου στην πόλη, όπως περιγράφεται παραπάνω, ως κέντρο πολιτιστικής και πολιτικής παρέμβασης, αλλά και ως εκπαιδευτική ανάγκη, δέχεται συνεχείς επιθέσεις στο βωμό του κέρδους των επιχειρήσεων. Αυτό γίνεται εμφανές από το σχέδιο Αθηνά και τις συγχωνεύσεις τμημάτων, τον περιορισμό των ιδρυμάτων σε απομακρυσμένα στείρα κλειστά κέντρα παραγωγής καινοτομίας για τις επιχειρήσεις, τις επεμβάσεις καταστολής σε πανεπιστημιακούς χώρους (βλ. κτήριο Παπαδοπέτρου, πρυτανεία ΕΚΠΑ, ΑΠΘ κ.ά.), μέχρι και την απομάκρυνση της Αρχιτεκτονικής Σχολής από την πόλη των Χανίων και την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων ως συνεδριακό κέντρο.

Οι Φοιτητικοί Σύλλογοι σε όλη την Ελλάδα έχουν εκφράσει δυναμικά την εναντίωσή τους στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, διεκδικώντας ένα πανεπιστήμιο που θα λειτουργεί με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας.

Ως Σύλλογος Φοιτητών Αρχιτεκτονικής, κινούμενοι στην ίδια κατεύθυνση, αγωνιζόμαστε τόσο για την αξιοπρεπή λειτουργία της σχολής μας και του πανεπιστημίου, όσο και για τα συνολικά συμφέροντα των φοιτητών και των εργαζομένων.


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου